Inhoud:
Kaneel
Ik ben altijd een kaneelgek geweest. Als het kermis was wilde ik speciaal naar de kermis om een zo groot mogelijke kaneelstok te kopen. Dagen deed ik met die stok. Dat je eerst een laag kaneel proeft… Die eerste laag was dan eigenlijk een beetje bitter maar al snel proefde je de suiker die eronder zat. Ik denk dat iedereen wel zo’n nostalgische en warme herinnering heeft bij dit bruine specerij, toch? Ik gebruik het vaak in baksels zoals taarten en koekjes, drink kaneelthee en gooi het zelfs weleens bij de kip of in de pan als ik rijst kook. Wist je dat je huis goed verkoopt als je een appeltaartje bakt? Als we het hebben over veelzijdig.
Eenmaal werkzaam in de specerijen, dan kom je erachter dat niet alle kaneel kaneel is. Nee zeker niet; je hebt kaneel en cassia. Wat wij in Europa/Nederland eten is cassia en eigenlijk heeft cassia niets te maken met kaneel.
- Verschil tussen cassia en Ceylon kaneel
- Wat is safrol en wat is coumarine?
- Hoe gebruik je kaneel?
- Kaneel in Sri Lanka
- Hoe wordt kaneel gemaakt?
- Mag je kaneel als je zwanger bent?
- Kaneelboom
1 Verschil tussen cassia en Ceylon kaneel
Origineel hadden wij in Nederland de Ceylon kaneel. Wij Nederlanders zaten namelijk goed met onze hakjes in het zand in Sri Lanka. Met onze fijne VOC-scheepjes joegen wij de Portugezen weg en kregen we van de koning van Sri Lanka de monopolie over de prachtige Ceylon kaneel. Om even verder te gaan met dit stukje geschiedenis: toen werden wij er weer uit gezet door de Engelsen en dus moesten we genoegen nemen met de minder bijzondere cassia uit India en China. Op de een of andere manier groeit Ceylon kaneel namelijk alleen in Sri Lanka en nergens anders. Nog steeds zie je hier in Nederland veel meer cassia dan Ceylon kaneel. Cassia wordt hier verkocht als hele stokjes, gemalen, het wordt in bijna alle mengsels gebruikt en het wordt in gesneden stukjes verkocht en gemalen verwerkt in snoepjes.
Cassia heeft een soort scherpe en meer bittere smaak, maar weet je wat er ook in zit? Sassafras of safrol; hier kun je o.a. mdma mee maken en dit is dus een verboden stof in bijvoorbeeld Amerika.
Ceylon kaneel is veel zachter en subtieler van smaak, maar het is ook echt véél duurder dan cassia. Dat komt door de manier van oogsten. In principe gebeurt het op de dezelfde manier maar Ceylon is veel bewerkelijker.
In Europa, India en China, wordt eigenlijk vooral de cassia gebruikt en dus niet de originele echte kaneel uit Ceylon. Het is wel familie van elkaar. Allebei komen ze van de laurierboomfamilie. Natuurlijk hoort laurier hierbij, maar wist je dat de avocadoboom daar ook bij hoort?
Hoewel er wel iets smaakverschil zit tussen de 2 soorten, ga je er niet van achterover vallen. Natuurlijk zeggen de Sri Lankanen dat er enorm veel verschil tussen zit; voor hen is het een belangrijk exportproduct.
2 Wat is safrol en wat is coumarine?
Cassia kaneel bevat meer safrol en coumarine dan Ceylon kaneel, maar wat is dat precies?
Safrol is een natuurlijk benzeen en wordt gebruikt als insecticide en werkt ontsmettend. Uit safrol kan mdma worden gemaakt en mda. Tevens zou safrol leverschade veroorzaken. Coumarine kan hoofdpijn veroorzaken maar ook leverschade en nierschade. Verder zou het je DNA veranderen net als roken en alcohol. En jij maar denken dat natuurlijke producten altijd gezond zijn…..
Wellicht moet je het wel in perspectief zetten voordat je nu heel bang gaat worden dat het net zo slecht is als roken. In een kilo zit tussen de 2 en 3 gram coumarine en een theelepel weegt ca 3 gram dus dan zit daar 6 mg in. De dagelijkse maximale inname is 5 mg.
Dus kun je concluderen dat je toch eigenlijk weer de kruiden van Green Gypsy moet hebben.
3 Hoe gebruik je kaneel?
Waarschijnlijk ken je kaneel als smaakmaker voor zoete baksels. Wie is er niet opgegroeid met de geur van appeltaart bij oma? In veel kruidenmixen die speciaal voor zoete gerechten gemaakt zijn, is kaneel het hoofdbestanddeel. Logisch: het is van nature lekker zoet, dus dan is het een prima basis om mee te gaan. Sommige recepten schrijven alleen kaneel voor, maar dat vind ik zonde. Ja, kaneel is zoet, maar als je alleen kaneel gebruikt, wordt de smaak veel vlakker dan je waar je ‘s nachts vóórdat je die koekjes ging bakken van gedroomd had.
Het liefste gebruik ik dus Pumpkin Spice Mix of Speculaaskruiden als er echt alleen kaneel staat in zoete gerechten. Dan houd ik gewoon dezelfde hoeveelheden aan.
Zo kun je voor deze Pumpkin Spice ontbijttaartjes hieronder kaneel gebruiken, maar dan zou het taartje de helft zo spannend worden.
Kaneel in hartige gerechten?
Dan kan zeker. Zelf gebruik ik vaak kaneelstokjes als ik rijst kook. Ik breek dan een kaneelstokje en dat gooi ik in het kookwater. Als ik echt uit wil pakken gooi ik er dan ook nog een kruidnagel, kardemom en een snufje zout bij. Dit is zoveel lekkerder dan gewoon alleen rijst!
Ook kip met kaneel vind ik heel lekker. Natuurlijk mag het dan niet zo overheersend zijn als bij zoete gerechten, maar een vleugje kan ik wel waarderen. Ik bak vaak kip op met een beetje Love Your Chick kruidenmix; daar zit wat kaneel in en dit zorgt echt voor een spannender kippetje. Ook de combi chili en kaneel is lekker.
Sinds ik hoorde dat je van groene thee bruine tanden krijgt, drink ik meer verse gemberthee, thee met sinaasappel en kaneel of meer lekkere combinaties van verse thee. Mijn favoriet is nu een kaneelstokje en een sinaasappelschijfje.
Nog 1 favoriet en simpel ding: appelmoes. Nooit geweten dat dat zo makkelijk is! Het is een kwestie van appels koken. Daar Speculaaskruiden aan toevoegen en pureren.
4 Kaneel in Sri Lanka
Wij gingen naar Sri Lanka voor dit stukje bruin goud wat bijvoorbeeld in onze Oh My Badass Pie kruidenmix zit. Door heel Sri Lanka groeit deze Ceylon, maar ook hier zijn er nog grote verschillen hoor. In het zuiden groeit de allerbeste kaneel. Dat is de ALBA wat blank betekent en is dus lichter van kleur.
In veel landen die rijk zijn aan natuur zie je tegenwoordig van die mooie rijen met bomen voor de palmolie die ze eruit halen. Hele stukken bos worden dus weggeslagen om vervangen te worden voor plantages. Je ziet in Sri Lanka echt wel heel veel theeplantages, maar toch zijn dat vooral kleine stukjes grond, omringd met woud en natuur. De kaneelstruiken zie je bijna random om je heen en lijkt bijna geen structuur te hebben. Toch zal die er wel zitten waardoor dus de kaneelboer zijn boterhammetje kan smeren en hopelijk ook nog beleggen.
Zo ook de kaneelboer waar wij op bezoek gingen. Geroutineerd haalde hij de buitenbast er af om vervolgens flintertjes van de schil daaronder af te pellen met een mesjes. Dit zijn echt stukjes die op elkaar te drogen worden gelegd. Door het drogen krult dit op waardoor het rolletjes worden. Op deze manier ga je de Ceylonkaneel nog meer waarderen.
Tot einde van de 18e eeuw hadden wij in Nederland alleen te maken met de echte Ceylon kaneel omdat wij daar toen heersten. Onze VOC verdiende 3 gulden per kilo en later zelfs 8 of 9 gulden per kilo en in Sri Lanka verdienden ze 50 cent per kilo. Good business dus.
5 Hoe wordt kaneel gemaakt?
Aan het begin van het regenseizoen halen ze takken van de boom af. Deze takken worden van de buitenste bast ontdaan. Daaronder zit de volgende laag die heel dun is. Die wordt ook weer met een mesje afgesneden. De velletjes die er af komen worden te drogen gelegd en krullen op. Hierdoor wordt het zo’n mooi fragiel rolletje.
De cassia wordt op dezelfde manier gedroogd maar hier is dat volgende laagje heel dik. Deze wordt dan dus te drogen gelegd waardoor het een simpel rolletje wordt ipv een rolletje bestaande uit laagjes.
Er zijn best wel veel grote bedrijven die de teelt reguleren maar veel gebeurt toch met lokale boeren die deze kaneel telen en bij zo’n groot bedrijf inleveren waar ze dan weer geld voor krijgen.
6 Mag je kaneel als je zwanger bent?
Volgens het Voedingscentrum mag je kaneel als je zwanger bent, mits het in beperkte mate is. Neem dus geen preparaten.
7 Kaneelboom
De kaneelboom kun je eigenlijk geen boom noemen, het is meer een hoge struik met lange takken.
Bij het begin van het regenseizoen worden takken afgesneden en dan wordt de bast er af gehaald. Hieronder zit de kaneel die er af wordt geschraapt met een mesje. De stukjes die er af komen worden te drogen gelegd.
